घरमा सुरक्षित खाना बनाउनेमा सावधानी
घरमा सुरक्षित खाना बनाउनेमा सावधानी
सुरक्षित खाना बनाउने
घरायसी जीवनको महत्वपूर्ण पाटो भनेको परिवारको खाना बनाउनु हो । तर खाना र खाना बनाइने सतहहरूले धेरै किसिमका कीटाणुहरूलाई बोकेको हुन सक्दछन् । कीटाणुहरूबाट दूषित खाना वा पेय पदार्थ खाँदा खानाको विष लाग्ने, पेट दुख्ने, शरीरको कुनै अंगमा मांशपेशीहरू कस्सिएर हुने दुखाइ, झाडापखाला, पेट सुन्निन, परजीवीको आक्रमण, ज्वरो, हेपाटाइटिस, टाइफाइड, कमजोरी र जलअल्पता कब्जियत र अन्य समस्याहरू हुन सक्दछन् ।
घरमा खानाजन्य बिमारी घटाउनः
- बिग्रेको खानाः खराब गन्ध आउने वा ढुसी भएको वा अनौठो बनौट भएको खानालाई फ्याल्नुहोस् । छिद्रहरू भएको वा खुलेको क्यानहरूको खाना नखानुहोस् । किनकि क्यानभित्र पहिले नै भएका कीटाणुहरूले खानालाई बिगारिसकेका हुन्छन् ।
- खानाको हेरचाहः खाना बनाउनुभन्दा पहिले र पछि हात धुनुहोस् ।
- खानाको सतहहरूः खाना बनाउनु र खानु अघि र पछि तातो पानी र साबुनले थालहरू भाँडाहरू र खाना बनाइने भागहरू सफा गर्नुहोस् । भान्साका सतहहरू सफा गर्ने प्रयोग गरिने साबुनले धोएर घाममा सुकाउनुहोस् वा आइरन लगाउनुहोस् ।
- फलफूल र तरकारीहरूः खानु अघि सबै फलफूल र तरकारीहरूलाई धुनुहोस् वा तास्नुहोस् ।
- पकाउनेः तापले कीटाणुहरू मार्दछ । खाना सुरक्षित छ भनेर सुनिश्चित हुन यो राम्ररी पाकेको पक्का हुनुहोस् र पाकिसकेपछि चाँडै नै खानुहोस् । मासुहरू रगतमय वा रातो रङ्गको नहोउन्जेलसम्मा पकाउनुहोस् । अण्डाहरू पहेंलो भाग र सेतो भाग साह्रो नहोउन्जेलसम्म पकाउनुहोस् । काँटाले सजिलै साना साना टुक्रा नहुन्जेल माछालाई पकाउनुहोस् ।
- मासुको हेरचाह र भण्डारणः नपकाइएको मासु, कुखुरा र माछाहरूबाट कीटाणुहरू सजिलै अन्य खानाहरूमा फैलने हुँदा मासुलाई छुट्टै भण्डार गर्नुहोस् वा पोको पार्नुहोस् ताकि त्यसबाट निस्कने झोल अन्य खानामा नजाओस् । मासु बनाउनका लागि छुट्टै चक्कु र काट्ने भाँडाको प्रयोग गर्नुहोस् र ती अन्य सामग्रीहरूलाई अरु खाद्य चिजहरू काट्नु अघि साबुन र तातो पानीले राम्रोसँग पखाल्नुहोस् । काँचो मासु राखिएको प्लेट वा सतहमा पाकेको खाना राख्नलाई सुरक्षित मान्न सकिंदैन ।
- सुरक्षित खाद्य भण्डारणः बचेको खानालाई सुरक्षित कन्टेनरहरूमा चिसो र सुख्खा स्थानमा राम्रोसँग भण्डारण गर्नुहोस् र फोहरलाई तुरन्तै विसर्जन गर्नुहोस् (खाना र अन्नबाली सुरक्षित तवरले भण्डारण गर्नका लागि अध्याय १२ र अध्याय १५ हेर्नुहोस्) ।
कामजन्य खतरा घरमा ननिम्त्याउ
खेतको काम, खानी उत्खनन, स्वास्थ्य सेवा र कलकारखानाको काममा विषाक्त पदार्थहरू प्रयोग गर्ने मानिसहरूले तिनीहरूका लुगाहरू र शरीरहरूमा विषाक्त पदार्थलाई घरमा ल्याउँछन् । यसले कामदारहरू र तिनीहरूका घरका जो कोहीलाई पनि हानी गर्न सक्दछ । (यस्ता खतराबाट बच्न, अध्याय १४, २० र २१ हेर्नुहोस्) धेरैजसो स्वास्थ्य समस्याहरू विषाक्त पदार्थहरू र खतरनाक उपकरणहरूको काम (जस्तैः विद्युतकणीय वा त्भहतष्भि हरू वा ब्याट्री वा कम्प्युटरहरू) एकत्रित गर्ने घरमा हुन्छन् (हेर्नुहोस् पृष्ठ ४६०) । घरमा यस्तो किसिमको काम गर्नु खतरनाक छ किनकि कम्पनीहरूले घरमा काम गर्ने मानिसहरूलाई प्रायःजसोे सुरक्षित उपकरण उपलब्ध गराउँदैनन् । सबै कामदारहरूले पाउनुपर्ने अधिकारहरू राम्रो ज्याला समेत तिनीहरूले दिंदैनन् । यस्तो खतरनाक कामले परिवारका अन्य सदस्यहरू विशेषगरी बालबालिकाहरूलाई समेत विषाक्त पदार्थहरूसँग सम्पर्क गराउँछ । घरमा खतरनाक चिजहरूसँग काम गर्दा सावधानी लिनुहोस्
- तपाईले कुन रसायनहरू प्रयोग गरिरहनुभएको छ र कसरी तिनीहरूलाई सुरक्षित रूपले प्रयोग गर्ने भनेर जान्नुहोस् ।
- त्यहाँ उचित भेन्टिलेसन छ भनेर सुनिश्चित हुनुहोस् (पृष्ठ ३५२ देखि ३५४ हेर्नुहोस् ) ।
- उपलब्ध भएसम्म सुरक्षा सामग्री÷उपकरणको प्रयोग गर्नुहोस् (अनुसूची १ हेर्नुहोस्) ।
- काम गर्ने क्षेत्रहरू र सामानहरूबाट बच्चाहरूलाई टाढै राख्नुहोस् ।
- तपाइले थकान गराउने गरी र तपाईको कामलाई खतरनाक बनाउने गरी लामो समयसम्म काम गर्न कोशिस गर्नुहुन्न ।
- उस्तै काम गर्ने अन्य मानिसहरूसँग कुराकानी गर्नुहोस् र तपाईका स्वास्थ्य र सुरक्षाका अधिकारको मागका लागि संगठित हुनुहोस्
स्रोत : हिस्पेरियन स्वास्थ्य निर्देशिका
Last Modified : 1/28/2020
